Mình luôn có cảm giác không thể nào đủ “trình” để nói chuyện người bạn “đi Hà Nội như đi chợ” cùng lớp của mình, nên mình thường xuyên nể và tò mò về một Ng khác ở ngoài lớp báo chí mà mình chưa biết. Cho đến một ngày, Ng “dụ dỗ” mình tham gia một khóa học mà Ng từng học. Vẫn với cảm giác không thể nào đủ “trình” để học, mình đã định im lặng cho qua. May sao nhờ Ng “quán triệt tư tưởng” mạnh mẽ, động viên tinh thần quyết liệt, mình đã có một lớp học đáng nhớ vào mùa đông Hà Nội năm ngoái. Như một món quà sinh nhật tuổi hai mươi, SUV07 (School of Universal Values) đã đến với mình.
“Đi học SUV thấy khó ở hen?”
Đó là câu mà Ng nửa đùa nửa thật hay nói với mình. Ng bảo đi học SUV về chỉ có mấy đứa SUVer chơi được với nhau, tại bình thường ít ai hiểu nổi suy nghĩ của mấy đứa mình mà!? Có những chuyện người khác thấy bình thường nhưng tụi mình thấy bất bình thường.
Chuyện thứ nhất: QUYỀN
Vừa rồi, mình nhận ra mình không thích cách chia sẻ lần lượt theo vòng tròn, hết người này đến người kia thường thấy ở các sự kiện, chương trình. Nghe thì có vẻ có lý vì ban tổ chức muốn nghe hết tâm tư tình cảm của thành viên nên để các bạn chia sẻ lần lượt theo vòng tròn, để ai cũng có cơ hội được nói (?!). Nhưng thường cách làm đó sẽ khiến người chia sẻ:
- Nói những điều người khác muốn nghe thay vì nói thật lòng những gì họ đang nghĩ
- Lo lắng về điều mình sẽ phải nói với mọi người và mất tập trung vào chia sẻ của người khác
- Chưa thực sự sẵn sàng để nói, có cảm giác bị ép phải nói nếu không sẽ bị cho là không có tinh thần đóng góp. Do đó, họ sẽ khá là ám ảnh với cách chia sẻ này (điển hình là kiểu người hướng nội như mình).
Quan trọng hơn, đó là quyền tự do ngôn luận của mỗi người. Đi học SUV về, ý thức được hơn về quyền của mình, “khó ở” cũng từ đó mà ra!?
 |
 |
| Một nội dung về dán nhãn. |
Chuyện thứ hai: GỢN
Ở SUV07, mọi người có đặt ra một nguyên tắc trong lớp học là: Mọi quan điểm mà một người đưa ra trong tranh luận sẽ nằm lại ở phòng học của SUV và không được mang ra khỏi phòng ấy để đánh giá con người của họ.
Trong nội dung học của SUV07 cũng có một nội dung mà mình rất quan tâm liên quan đến định kiến, dán nhãn. Đơn giản vì thấy bản thân trong đó nên quan tâm! Mình nhớ câu chuyện của mọi người về việc bị dán nhãn với vùng đất quê hương mình sinh ra. Thế mới thấy, dán nhãn người khác mới dễ dàng làm sao, ngay từ khi người đó được sinh ra trên đời là ta đã có thể dán nhãn họ rồi!?
SUV khiến mình lắng lại để suy nghĩ, khiến mình có cảm giác “gợn” trong đầu, trong lòng trước khi nói hay viết về một việc, một người nào đó. “Liệu mình nói vậy, làm vậy là có đang dán nhãn, định kiến?” - Đó là câu hỏi vẫn thường xuyên làm mình vô cùng trăn trở, “khó ở” sau khi từ SUV trở về.
 |
| Hoạt động trải nghiệm bị dán nhãn. |
Chuyện thứ ba: TIN
Có một câu nói của các anh chị thúc đẩy viên (ở SUV không có giảng viên, chỉ có thúc đẩy viên, còn lý do tại sao mời tham gia khóa học để hiểu) mà mình rất nhớ: “Học SUV về mà các bạn tin 100% vào những điều anh chị nói thì khóa SUV đó thất bại rồi!?”.
Nhờ câu nói này mà giờ mình bớt tin vào các diễn ngôn, cũng bớt tin người hẳn (!?). Bây giờ mình hay phân định đấy là quan điểm của anh ta, còn đây là quan điểm của mình; không có cái gì hoàn toàn đúng hay hoàn toàn sai với mình, chỉ có điều này phù hợp hay chưa phù hợp với mình. Nhờ đó, mình ít cảm thấy khó chịu và bực bội khi nghe người khác nói ra điều có vẻ hoàn toàn trái ngược với suy nghĩ của mình. Lắm khi còn “tỉnh”, mình còn thấy thú vị vì ai mà cũng suy nghĩ giống nhau, hành động giống nhau thì thế giới này chán chết được!?
Ý là nói vậy chứ không phải mình mất niềm tin vào cuộc sống và không tin tưởng ai hết. Ở trong SUV thì chắc mọi người sẽ hiểu ý này của mình. Ngôn từ có hạn, mà khả năng sử dụng ngôn từ của mình còn hạn chế hơn nữa.
 |
| Chị Hà. |
Chuyện thứ tư: AN
Không gian học tập, thảo luận của SUV đối với mình vẫn là không gian an toàn và thoải mái nhất, cho đến bây giờ.
Ngày cuối, chị H từng nói: “Ở SUV, không ai ép bạn phải nói. Khi nào bạn muốn chia sẻ thì chia sẻ”. Như đã nói ở trên, mình khá là ám ảnh với cách chia sẻ, phát biểu ý kiến theo lượt, nghĩa là ai cũng phải nói, kể cả khi họ chưa muốn nói. Mình biết bạn bè trong “cộng đồng” của mình cũng có nhiều người có cảm giác ám ảnh này. Đôi khi, chúng mình cảm thấy “thuộc về” một nơi nào đó chỉ đơn giản vì ở đó không-ai-ép-chúng-mình-phải-nói.
SUV là một nơi mình cảm thấy “thuộc về”. Không ai ép mình phải nói nhưng thực sự có những chủ đề thảo luận của SUV rất thú vị và gần gũi khiến ai cũng muốn tham gia vào cuộc trò chuyện chung ấy. Hơn nữa, ở SUV, không ai muốn dán nhãn ai cả!
Chuyện “khó ở” là sau này ra khỏi nhà SUV có cảm giác không an toàn khi ở những nơi khác...
 |
| Sau SUV về thấy luật cũng không khô khan như mình nghĩ. Sau đó, mình nhận được tin có cơ hội học lại lần hai môn Luật Báo chí. Đúng là trời trao duyên! |
Chuyện thứ năm: XỊN
Hồi mới biết đến SUV là thấy SUV xịn rồi, đi học SUV về mới biết... SUV xịn thiệt.
- Đơn đăng ký của SUV gọn, nhẹ (có 1-2 câu thôi), SUV cũng không lựa chọn học viên qua CV hay qua bất cứ điều gì hình thành nên học viên trước đó. SUV lựa chọn ứng viên vì họ là họ ở hiện tại, ở thời điểm viết đơn đăng ký đó.
- Học bổng từ Quỹ của SUV thực sự rất có ý nghĩa với mình. Nếu không có học bổng ấy, mình khó có thể chi trả các khoản như vé máy bay, khách sạn, ăn uống... để tham gia khóa học. SUV xét học bổng phù hợp với điều kiện của ứng viên nên hãy xin học bổng đúng điều kiện, để các khóa sau nhiều bạn có cơ hội được học. Chắc chắn sẽ có nhiều người vô cùng biết ơn vì sự đóng góp vào Quỹ của SUV.
- Đợt đó là lần đầu tiên mình đi Hà Nội và vô cùng may mắn là gặp toàn những người dễ thương, nhiệt tình, từ team Sài Gòn, các anh chị em bạn học ở Hà Nội đến các anh chị điều phối viên, các anh chị trong CEPEW VN. Lúc mình còn loay hoay đi Hà Nội một mình thế nào thì đã nhận được tin nhắn rủ đi chung, bảo online facebook để lập team Sài Gòn từ chị Th. Lên máy bay thì có chị Th, chị Ph hướng dẫn tận tình. Ra đến Hà Nội có anh N dẫn tour. Lúc học thì có các anh chị chụp ảnh đẹp, chuẩn bị tea break siêu ngon. Tối đến lại còn được các anh chị trong CEPEW tâm lý, nhiệt tình dẫn đi ăn lẩu và khám phá Hà Nội.
- SUV là nền tảng để sau này mình có cơ hội tham gia các khóa học khác ở Hà Nội.
Chuyện “khó ở” là sau này hay lấy SUV làm mốc để so sánh...
 |
| SUVer chụp hình với tàu lửa (đang chạy ngang phía sau kìa) thì có các anh chị bạn nước ngoài vào chụp chung. |
 |
| Mùa đông đi ăn caramen. |
 |
| Nửa đêm ở cầu Long Biên. |
 |
| Team Sài Gòn và chiếc GoPro xịn của anh N. |
Cảm ơn Ng đã đưa mình đến với SUV. Cảm ơn các anh chị trong CEPEW VN đã tạo cơ hội để mình được tham gia khóa học. Cảm ơn các anh chị em bạn dì từ khắp mọi miền đất nước đã kết nối, giao lưu và yêu thương mình những ngày mùa đông Hà Nội năm ấy ạ!